دال بتنی یا اسلب بتنی، یک عضو سازه ای افقی و مسطح است که از ترکیب بتن و آرماتور (میلگرد) ساخته می شود. این قطعات بتنی در ساختمان ها و سازه های مختلف کاربردهای گوناگونی دارند. اگر قصد راه اندازی پروژه خاصی را دارید، باید به شما بگوییم استفاده از انواع دال بتنی در آن می تواند پروژه شما را متمایز از سایر پروژه هایتان کند پس برای آشنایی بیشتر با این مصالح ما را تا انتهای مقاله همراهی کنید.
دال بتنی چیست؟
همانطور که گفته شد، سقف دال بتنی یک عضو سازه ای افقی است که از ترکیب بتن و میلگرد ساخته شده است. دال سقف یا همان دال بتنی، یکی از عناصر سازه ای بسیار مهم در ساختمان ها است که به صورت افقی ساخته می شود و وظیفه تحمل بارهای مختلف را بر عهده دارد. در واقع، دال سقف به عنوان پوشش نهایی برای طبقات مختلف ساختمان عمل می کند و از آن برای ساخت سقف، کف و حتی دیوارهای برشی نیز استفاده می شود.
کاربرد اسلب بتنی
اسلب بتنی یا دال بتنی،کاربردهای متفاوتی در انواع سازه را ایفا می کند. و به مراتب بسیار بهتر از ساید مصالح همتای خود هستند. کاربردهای اسلب بتنی شامل موارد زیر است:
- سقف و کف ساختمان ها: اسلب های بتنی به عنوان سقف و کف در ساختمان های مسکونی، تجاری، صنعتی و پارکینگ ها مورد استفاده قرار می گیرند.
- پل ها: در ساخت عرشه پل ها از اسلب های بتنی استفاده می شود.
- پیاده روها و محوطه سازی: اسلب های بتنی می توانند به عنوان پیاده رو، مسیرهای عبور و محوطه سازی مورد استفاده قرار گیرند.
- دیوارها: در برخی موارد، اسلب های بتنی به عنوان دیوار نیز کاربرد دارند.
- فونداسیون: اسلب های بتنی می توانند به عنوان فونداسیون برای ساختمان ها و تجهیزات سنگین مورد استفاده قرار گیرند.
جهت استعلام و خرید بچینگ از استاندارد ماشین با کارشناسان فروش شرکت در ارتباط باشید.
انواع دال بتنی
دال بتنی، انواع زیادی دارد که برحسب نیاز و هدفتان می توانید از هر یک استفاده نمایید. در ادامه این بخش به شما انواع سقف اسلب بتنی را معرفی می کنیم:
دال فوندانسیون
دال فونداسیون یا دال پایه، نوعی دال بتنی است که به عنوان پایه و اساس سازه عمل می کند. این دال بار ساختمان را به زمین منتقل می کند و از نشست و خرابی سازه جلوگیری می کند. مزایای دال فونداسیون:
- مقاومت بالا: دال های فونداسیون مقاومت بالایی در برابر بارهای فشاری و خمشی دارند.
- دوام و طول عمر: دال های فونداسیون از دوام و طول عمر بالایی برخوردارند و نیاز به نگهداری کمی دارند.
دال تخت
دال تخت یا دال بتنی مسطح، نوعی دال بتنی است که به صورت یک صفحه مسطح و بدون هیچگونه تیر یا تیرچه ساخته می شود. این نوع دال به دلیل سادگی اجرا و کاهش هزینه ها، در ساختمان های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. ویژگی های دال تخت:
- شکل ظاهری: دال تخت به صورت یک صفحه مسطح و بدون هیچگونه تیر یا تیرچه ساخته می شود.
- ضخامت: ضخامت دال تخت معمولاً بین 10 تا 30 سانتی متر است و به میزان بار و دهانه دال بستگی دارد.
- آرماتوربندی: در دال تخت از آرماتورهای فولادی به صورت مش در دو جهت عمود بر هم استفاده می شود.
دال عرشه فولادی
دال عرشه فولادی یا عرشه فولادی، نوعی دال بتنی است که در ساخت آن از ورق های فولادی به عنوان قالب و آرماتور استفاده می شود. این ورق ها معمولاً به صورت موجدار یا ذوزنقه ای شکل داده می شوند تا مقاومت بیشتری داشته باشند. ساختار دال عرشه فولادی:
- ورق فولادی: ورق های فولادی گالوانیزه شده به عنوان قالب دائمی و آرماتور کششی در دال عرشه فولادی عمل می کنند. این ورق ها معمولاً دارای آج هایی هستند که باعث چسبندگی بهتر بتن به ورق می شوند.
- بتن: بتن روی ورق های فولادی ریخته می شود و پس از سخت شدن، یک دال مرکب را تشکیل می دهد. بتن مقاومت فشاری بالایی دارد و به همراه ورق فولادی، دال را در برابر بارهای خمشی مقاوم می کند.
دال تیرچه دار
دال تیرچه دار نوعی دال بتنی است که در آن از تیرچه های بتنی برای افزایش مقاومت و کاهش وزن دال استفاده می شود. این نوع دال معمولاً در ساخت سقف و کف ساختمان ها، به ویژه در دهانه های بزرگ، کاربرد دارد. کاربردهای دال تیرچه دار:
- سقف و کف ساختمان ها: دال تیرچه دار به طور گسترده در ساخت سقف و کف ساختمان های مسکونی، تجاری و صنعتی استفاده می شود.
- پل ها: در برخی موارد، از دال تیرچه دار در ساخت پل های کوچک نیز استفاده می شود.
- پارکینگ ها: دال تیرچه دار به دلیل مقاومت بالا، گزینه مناسبی برای ساخت پارکینگ ها است.
دال وافل
دال وافل نوعی دال بتنی است که به دلیل شکل خاص خود به این نام معروف شده است. این دال از دو بخش اصلی تشکیل شده است:
- شبکه تیرچه ها: مجموعه ای از تیرچه های بتنی که به صورت مشبک و متعامد در زیر دال قرار می گیرند.
- دال فوقانی: یک لایه بتنی که روی شبکه تیرچه ها قرار می گیرد و سطح صاف و یکپارچه ای را تشکیل می دهد.
ویژگی های دال وافل
- شکل ظاهری: دال وافل به دلیل وجود شبکه تیرچه ها در زیر آن، ظاهری مشبک و شبیه به وافل دارد.
- وزن: دال وافل به دلیل وجود حفره های خالی بین تیرچه ها، وزن کمتری نسبت به دال های بتنی توپر دارد.
- مقاومت: دال وافل مقاومت بالایی در برابر بارهای خمشی و برشی دارد.
- دهانه: دال وافل می تواند برای پوشش دهانه های بزرگ مورد استفاده قرار گیرد.
ضخامت دال بتنی
ضخامت دال بتنی به عوامل مختلفی بستگی دارد که در زیر به برخی از آنها اشاره می کنیم:
- نوع دال
- دال تخت: حداقل ضخامت دال تخت معمولاً 10 سانتی متر است، اما می تواند با توجه به بار و دهانه دال افزایش یابد.
- دال تیرچه دار: ضخامت دال تیرچه دار معمولاً کمتر از دال تخت است و بین 8 تا 12 سانتی متر است.
- دال عرشه فولادی: ضخامت دال عرشه فولادی معمولاً بین 10 تا 15 سانتی متر است
- دال وافل: ضخامت دال وافل معمولاً بین 15 تا 25 سانتی متر است.
- میزان بار
هرچه بار وارده بر دال بیشتر باشد، ضخامت دال نیز باید بیشتر باشد. بارهای مرده (وزن خود دال و سایر اجزای ساختمان) و بارهای زنده (بارهای ناشی از افراد، وسایل و …) باید در محاسبه ضخامت دال در نظر گرفته شوند.
- دهانه دال
هرچه دهانه دال (فاصله بین تکیه گاه های دال) بیشتر باشد، ضخامت دال نیز باید بیشتر باشد.
نحوه ساخت دال بتنی
دال بتنی یا همان دال یا اسلب بتنی، به عنوان پوشش نهایی برای طبقات مختلف ساختمان عمل می کند و از آن برای ساخت سقف، کف و حتی دیوارهای برشی نیز استفاده می شود. در ادامه به مراحل ساخت دال بتنی اشاره شده است:
- قالب بندی
ابتدا باید قالب های چوبی یا فلزی برای دال بتنی ساخته شوند. این قالب ها باید به گونه ای باشند که بتوانند وزن بتن و بارهای دیگر را تحمل کنند، قالب ها باید کاملاً صاف و تراز باشند تا سطح دال بتنی نیز صاف و یکنواخت باشد، برای جلوگیری از چسبیدن بتن به قالب ها، می توان از روغن یا مواد جداکننده دیگر استفاده کرد.
- آرماتوربندی
آرماتورها (میلگردها) به منظور افزایش مقاومت کششی بتن در داخل قالب ها قرار داده می شوند. آرماتورها باید به صورت شبکه ای منظم و با رعایت فاصله مناسب از یکدیگر قرار بگیرند. برای جلوگیری از زنگ زدگی آرماتورها، باید از پوشش بتنی مناسب روی آنها استفاده شود.
- بتن ریزی
بتن باید با استفاده از تجهیزات مناسب (مانند پمپ بتن یا مخلوط کن) در داخل قالب ها ریخته شود. بتن ریزی باید به صورت یکنواخت و بدون ایجاد حفرات و درزها انجام شود. برای خروج هوای محبوس در داخل بتن، می توان از ویبراتور استفاده کرد.
- عمل آوری
بتن پس از ریخته شدن باید به مدت کافی مرطوب نگه داشته شود تا به مقاومت لازم برسد. عمل آوری بتن می تواند با استفاده از روش های مختلفی مانند پاشیدن آب، پوشاندن با پلاستیک و … انجام شود.
- برداشتن قالب ها
پس از گذشت زمان کافی و رسیدن بتن به مقاومت مورد نظر، قالب ها برداشته می شوند. برداشتن قالب ها باید با دقت انجام شود تا به دال بتنی آسیبی وارد نشود.
مزایای دال بتنی
دال های بتنی به عنوان یکی از پرکاربردترین و محبوب ترین مصالح ساختمانی در سراسر جهان شناخته می شوند. این قطعات بتنی در ساختمان ها و سازه های مختلف کاربردهای گوناگونی دارند و به دلیل مزایای فراوان، از جمله پرکاربردترین مصالح ساختمانی محسوب می شوند.برخی از مزایای دال بتنی عبارتند از:
- مقاومت بالا: دال های بتنی مقاومت بسیار بالایی در برابر بارهای فشاری و خمشی دارند. این ویژگی باعث می شود که بتوانند وزن زیادی را تحمل کنند و برای استفاده در ساختمان های مختلف، از جمله ساختمان های بلند و چند طبقه، مناسب باشند.
- دوام و طول عمر بالا: دال های بتنی از دوام و طول عمر بالایی برخوردارند و نیاز به نگهداری کمی دارند. این ویژگی باعث می شود که بتوانند برای سال های طولانی بدون نیاز به تعمیر و نگهداری خاصی مورد استفاده قرار گیرند.
- انعطاف پذیری در طراحی: دال های بتنی را می توان در اشکال و اندازه های مختلف ساخت. این ویژگی باعث می شود که بتوان از آنها در طراحی های مختلف و با توجه به نیازهای خاص هر پروژه استفاده کرد.
- عایق حرارتی و صوتی: دال های بتنی می توانند به عنوان عایق حرارتی و صوتی عمل کنند. این ویژگی باعث می شود که بتوان از آنها در ساختمان هایی که نیاز به عایق بندی دارند، مانند ساختمان های مسکونی و اداری، استفاده کرد.
- اجرای آسان و سریع: اجرای دال های بتنی نسبتاً آسان و سریع است. این ویژگی باعث می شود که بتوان پروژه های ساختمانی را در زمان کوتاه تری به اتمام رساند.
معایب اسلب بتنی
در کنار مزایای فراوان دال های بتنی، معایبی نیز وجود دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره می کنیم:
- وزن زیاد: دال های بتنی به دلیل استفاده از بتن و آرماتور، وزن زیادی دارند. این وزن زیاد می تواند باعث افزایش بار مرده ساختمان و در نتیجه افزایش هزینه های ساخت شود.
- محدودیت در ابعاد: دال های بتنی به دلیل وزن زیاد و محدودیت های اجرایی، نمی توانند در ابعاد بسیار بزرگ ساخته شوند. برای پوشش دهانه های بزرگ، نیاز به استفاده از تیرها و ستون های اضافی است.
- ترک خوردگی: بتن به طور طبیعی در برابر کشش ضعیف است و ممکن است در اثر عوامل مختلفی مانند بارهای زیاد، تغییرات دما و رطوبت، و انقباض و انبساط بتن، ترک بخورد. ترک خوردگی می تواند باعث کاهش مقاومت و دوام دال بتنی شود.
- نفوذپذیری: بتن به دلیل ساختار متخلخل خود، در برابر نفوذ آب و سایر مواد شیمیایی آسیب پذیر است. نفوذ این مواد می تواند باعث خوردگی آرماتورها و در نتیجه کاهش عمر مفید دال بتنی شود.
- نیاز به قالب بندی: اجرای دال های بتنی نیاز به قالب بندی دقیق و مناسب دارد. قالب بندی می تواند زمان بر و پرهزینه باشد.
- زمان اجرای طولانی: اجرای دال های بتنی به دلیل نیاز به قالب بندی، آرماتوربندی و بتن ریزی، زمان اجرای طولانی تری نسبت به سایر روش های ساخت سقف و کف دارد.
- هزینه بالا: هزینه اجرای دال های بتنی نسبت به برخی از روش های دیگر ساخت سقف و کف، مانند سقف های تیرچه بلوک، بیشتر است.
جمع بندی
در این مقاله سعی کردیم که به طور کامل دال بتنی را معرفی نماییم. به خاطر داشته باشید که دال بتنی توانایی افزایش ایمنی در ساختمان و سایر سازه ها را داراست و استفاده از آن می تواند رزومه حرفه ای تر