در پروژه‌های بزرگ عمرانی مانند راهسازی، سد سازی و برج سازی، پیمانکاران بیشتر تمایل به احداث یک ایستگاه تولید بتن با مقیاسی متناسب با نیاز پروژه در منطقه عملیاتی خود دارند، زیرا هزینه ساخت و راه اندازی یک ایستگاه به نسبت خریداری بتن مورد نیاز از یک کارگاه تولیدی، معمولاً با صرفه تر است. که به این ایستگاه تولید بتن، بچینگ می گویند. در ادامه این مقاله از استاندارد ماشین همراه ما باشید تا با بچینگ و نحوه کار این ایستگاه تولید بتن آشنا شویم و کاربردهای آن را با هم مورد بررسی قرار دهیم.
بچینگ پلانت چیست؟
ساخت بتن با حجم زیاد نیاز به دستگاهی دارد که این دستگاه را بچینگ یا بچینگ پلانت (batch plant) می نامند و مجموعه ای از ماشین آلات و تجهیزاتی است که وظیفه توزین مصالح اولیه، متناسب با طرح اختلاط و مخلوط نمودن آنها به جهت تولید بتن با کیفیت بالا بر عهده داشته و در پروژه‌های بزرگ مانند سدها، پل‌ها و برج ها بکار می‌رود. هر مرحله ریزش بتن یک بچ نامیده می شود و چون این دستگاه پشت سر هم بتن تولید می کند، به آن بچینگ پلانت می‌گویند.
تجهیزات خودکار مورد استفاده در بچینگ شامل سیلوهای سیمان، باسکول سیمان، سیستم های انتقال مصالح، مخازن نگهداری شن و ماسه و آب، باسکول شن و ماسه و دیگ میکسر، اتاق اپراتور و کنتور آب است که طی فرآیندی، اجزای اصلی بتن شامل سیمان، ماسه، سنگدانه‌ها، آب و سایر مواد افزودنی که برای تولید بتن همگن استفاده می شود، به نسبت های مشخص ترکیب می‌شوند تا مخلوطی یکنواخت و مقاوم از بتن بدست آید. بچینگ‌ها از نظر نرخ تولید بتن، تامین مصالح، مکانیزم اختلاط (نوع ترکیب مصالح)، نوع بتن تولیدی و روش حمل و جابجایی دسته بندی می‌شوند.
کار بچینگ چیست؟
در احداث ایستگاه تولید بتن علاوه بر مباحث تئوری و آزمایشگاهی پیرامون بتن و تکنولوژی و طرح اختلاط آن، مباحث دیگری از جمله انواع بچینگ و روش کار برای تولید بهینه مدیریت زمان مهندسی سیستم، نیز اهمیت دارد. در ادامه مطلب با نحوه کارکرد دستگاه بچینگ آشنا می شویم. دستگاه های بچینگ جهت ساخت بتن مورد نیاز، از تجهیزات مختلفی از جمله سیلوهای سیمان، منبع و کنتور آب، مخزن شن و ماسه (فیدر)، اسکرو، باسکول، باکت، دیگ میکسر، نوار انتقال مصالح و اتاق اپراتور ساخته شده اند تا بتوانند بتن خوب و با کیفیت را در حداقل زمان تولید کنند.
در ابتدا بایستی باسکول ها، خالی از مصالح باشد. قسمت های مختلف دستگاه مانند میکسر، کمپرسور، پمپ روغن هیدرولیک و نوار انتقال روشن می‌شود. مقدار معینی از شن و ماسه باتوجه به طرح اختلاط، توسط باسکول (لودسل) اندازه گیری می شود و سپس توسط حرکت باکت روی ریل، مصالح به داخل میکسر انتقال می یابند و تا رسیدن به درصد همگنی مشخص ترکیب می شود. در برخی بتن ها افزدونی خاصی مانند پوزولان ها، زودگیر کننده ها، دیر گیر کننده ها و غیره استفاده شود. در این حالت ماده افزودنی در یک مخزن کوچک تر نسبت به مخزن آب قرار گرفته و بارگیری می شود. سیمان نیز از محل نگهداری خود توسط تسمه نقاله به سوی قیف توزین هدایت می‌شود.
در بچینگ پلانت تر، پس از اختلاط مصالح، آب از طرف منبع آب به ترکیب اضافه می شود و زمان آماده سازی بتن به نسبت آب موجود وابسته است و هرچه میزان آب بیشتر باشد، مدت زمان بیشتر خواهد بود. بالعکس، زمان میکس در بتن هایی که نسبت آب به سیمان آن ها کمتر است حدود دو تا سه برابر زمان حاضرسازی بتن های تر می‌باشد.
فرآیند مخلوط شدن مواد اولیه مدتی طول می‌کشد و در نهایت بتن بچینگ آماده است. این بتن وارد تراک میکسر (کامیون حمل بتن) شده و به محل مورد نیاز منتقل می‌شود. تمامی فرآیند‌های نحوه کار بچینگ بتن به‌صورت خودکار و توسط بچینگ پلانت انجام می‌شود، و عملیات تهیه بتن و انتقال آن باید با دقت فراوان و سرعت زیاد انجام شود تا بتن دچار سفتی و تفکیک نشود.
نکات ایمنی در زمان استفاده از بچینگ
- کلیه سیستم بچینگ باید به سیم ارت متصل شود.
- پیش از آغاز فعالیت، از درست بودن و ایمنی تمامی بخش‌های بچینگ اطمینان حاصل کنید.
- ساخت سپتيك جهت هدايت پساب بچينگ امری الزامی است.
- به هيچ عنوان هنگام اختلاط مصالح، درب میکسر بتن را باز نکنید.
- قبل از تخلیه سیمان از سیلو، اطمینان حاصل کنید که سیلو پر نیست. پر بودن سیلو ممکن است منجر به سرریز شدن سیمان شود.
- از نصب الکتروموتورها در زیر لوله‌های آب خودداری شود، زیرا احتمال نشت وجود دارد.
- از پوتک لاستیکی در صورت گیر کردن مارپیچ اسکرو استفاده کنید.
- تراک میکسر باید برای بارگیری به قسمت زیر بچینگ هدایت شود.
- در حین کار، از وسایل ایمنی مانند دستکش، ماسک، کلاه و کفش ایمنی استفاده کنید.
- اپراتور نباید در حین کار، محل را ترک کند و تنها اپراتور مجاز به رفت و آمد در اتاق فرمان بچینگ مي باشد.
- اگر دیواره انبار مصالح سنگی از تخته و چوب ساخته شده باشد، می بایست از حرکت لودر بر روی آن خودداری شود.
- در صورت بالا رفتن از سیلوها، حتماً از کمربند ایمنی و سایر تجهیزات ایمنی شخصی (HSE) بهره ببرید.
- در حین انجام تعمیرات، از قرار گرفتن در بخش زیر سیستم بالابر و محفظه حمل مصالح به شدت پرهیز کنید. در صورت نیاز، با هماهنگی لازم از جک ایمنی استفاده کنید.
- در بخش بچینگ، ورود و خروج هر فردی به جز کارکنان آموزش‌دیده ممنوع است.
- از پاشیدن آب به بخش اتاق کنترل و الكتروموتور ها در زمان نظافت پرهیز کنید.
- محل هایی که برای نصب تمامی الکتروموتورها انتخاب می‌شود، باید به گونه‌ای باشد که از نفوذ گرد و غبار محافظت شود. بنابراین، همه الکتروموتورها بایستی به تجهیزات ایمنی مجهز باشند.
- تجهیزات دستگاه بچینگ می بایست به موقع سرویس شوند و نقص‌های آنها به واحد پشتیان شرکتی که بچینگ خریداری شده است، گزارش شود.
- پس از اتمام کار، حتماً برق دستگاه را قطع کنید.
کاربرد بچینگ پلانت
- تولید بتن معمولی برای اکثر پروژه‌های عمرانی
- روسازی بتنی برای اتوبان ها، فرودگاه ها، خیابان، جاده ها، پارکینگ های بزرگ، کارخانجات و مراکز صنعتی و دیگر نوع زیرساخت ها
- تولید بتن غلتکی (RCC) که به عنوان رویه بتنی در روسازی یا مصالح در سدسازی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- تولید بتن برای لوله های بتنی و بلوک سازی به عنوان مصالح ساختمانی در ساخت دیوارها
سخن پایانی
بچینگ پلانت یا همان بچینگ بتن یکی از تجهیزات مهم در صنعت بتن‌سازی است که برای تولید فرآورده هایی مانند بتن معمولی که مناسب اکثر پروژه‌های عمرانی هستند، بتن روسازی برای روسازی خیابان‌ها، بزرگراه‌ها، بتن حجیم یا RCC، بتن لوله‌های بتنی و بتن مورد نیاز برای بلوک سازی بکار می‌رود. با توجه به توسعه زیرساخت‌ها و پروژه‌های مسکن، تقاضا برای ساخت بتن باکفیت در ایران افزایش یافته که منجر به رشد بازار بچینگ پلانت‌ها شده است و بنابراین شرکت های مختلف تولیدکننده بچینگ پلانت در ایران، مدل‌ها و ظرفیت‌های مختلفی از این تجهیزات را عرضه می‌کنند. خریداران نیز به دنبال بچینگ پلانت هایی هستند که دارای کیفیت بالا و مطابق با استانداردهای ملی و بین‌المللی باشند. اما این نکته حائز اهمیت است که ارائه خدمات پس از فروش و تعمیر از عوامل مهم در انتخاب و خرید بچینگ پلانت‌ها است تا مشتریان بتوانند در طول دوره استفاده از تجهیزات، پشتیبانی لازم را کسب نمایند.
استاندارد ماشین شرکتی مرجع در صنعت تولید تجهیزات و ماشین آلات ساختمانی و بتنی از جمله بچینگ پلانت ثابت و متحرک در ظرفیت های تولیدی مختلف در کشور است و در طول بیش از سه دهه فعالیت خود، اعتماد بسیاری از شرکت ها و کارخانجات تولیدی در صنایع بتن را جلب نموده و پروژه های عظیمی در سطح کشور ایران و کشورهای همسایه اجرا کرده است. شما می توانید جهت اطلاع از قیمت بچینگ و خرید بچینگ پلانت با کارشناسان فروش شرکت در ارتباط باشید.